Οι απαντήσεις που θα πάρει, μπορεί να περιέχουν μύθους και αλήθειες, που μπορεί να δώσουν στο ζευγάρι λανθασμένη κατεύθυνση. O Γεώργιος Κοντόπουλος*, γυναικολόγος - ειδικός υπογονιμότητας, ιδρυτικό μέλος της «Institute of Life – ΙΑΣΩ» (μονάδα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής)  και συντονιστής του ιατρείου υπογονιμότητας της «Institute of Life» στην Καλαμάτα, μας αποσαφηνίζει  μύθους και αλήθειες γύρω από το ιδιαίτερα αυτό σημαντικό θέμα.

Όταν υπάρχει υπογονιμότητα, συνήθως είναι γυναικείας αιτιολογίας.

Μύθος. Η υπογονιμότητα δεν είναι αποκλειστικά γυναικείο πρόβλημα. Το 1/3 των περιστατικών υπογονιμότητας οφείλεται σε γυναικείο παράγοντα, 1/3 οφείλεται σε ανδρικό παράγοντα και το άλλο 1/3 σε προβλήματα που αφορούν και στους δύο ή σε ανεξήγητα αίτια. Γενικά, το πρόβλημα υπογονιμότητας ενός ζευγαριού θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κοινό πρόβλημα του ζευγαριού και όχι ως του ενός εκ των δύο συντρόφων. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια αύξηση στα προβλήματα στο σπέρμα των ανδρών, κυρίως λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων.

Αν χάσω τα περιττά κιλά θα αυξήσω τις πιθανότητες να μείνω έγκυος;

Αλήθεια. Όταν μια γυναίκα είναι υπέρβαρη ή ελλειποβαρής, τότε οι πιθανότητες να μείνει έγκυος είναι μειωμένες. Το ιδανικό βάρος είναι εύκολο να υπολογιστεί με τον δείκτη σωματικού βάρους (BMI), οπού το φυσιολογικό είναι μεταξύ 19 και 25. Ειδικά, όταν μια γυναίκα πρόκειται να υποβληθεί σε διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, θα πρέπει να προσπαθήσει να προσεγγίσει το ιδανικό βάρος, εφόσον βέβαια ο χρόνος το επιτρέπει.

Έχετε πολύ στρες, απλά χαλαρώστε και θα συμβεί.

Μύθος. Πολλά ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας, δέχονται συμβουλές από συγγενείς και φίλους, με καλή πρόθεση, να χαλαρώσουν, για να συλλάβουν εύκολα. Συνήθως, τους λένε και ένα παράδειγμα με έναν γνωστό τους που σταμάτησε να προσπαθεί ή πήγε διακοπές και μετά η γυναίκα έμεινε έγκυος. Το στρες δεν προκαλεί υπογονιμότητα, δεν υπάρχουν μελέτες που να δείχνουν σοβαρή συσχέτιση.  Έτσι, θεωρείται φρόνιμο, ειδικά σε μεγαλύτερες ηλικίες (>35 ετών) να δουν κάποιον ειδικό, που θα μπορέσει να εντοπίσει το πρόβλημα και να προτείνει μια στοχευμένη θεραπεία εγκαίρως, γιατί τα ποσοστά επιτυχίας -όσο αφήνουμε τον χρόνο να περνάει- μειώνονται.

Η ξεκούραση μετά από μία επαφή ή στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, θα αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας.

Μύθος. Η ξεκούραση μετά από μια εμβρυομεταφορά ή μετά από μια επαφή δεν έχει κανένα αποτέλεσμα στα ποσοστά επιτυχίας. Πρόσφατες μελέτες, καλά σχεδιασμένες, που συνέκριναν τα αποτελέσματα μεταξύ γυναικών που παρέμειναν στο κρεβάτι και αυτών που σηκώθηκαν αμέσως μετά την εμβρυομεταφορά, δεν έδειξαν καμία διαφορά στα ποσοστά κύησης. Αντιθέτως μάλιστα, έδειξαν ελαφρώς καλύτερα αποτελέσματα στις γυναίκες που δεν είχαν κανέναν περιορισμό στις δραστηριότητες τους, χωρίς όμως να είναι στατιστικά σημαντικά. Φαίνεται ότι οι γυναίκες θα πρέπει να επιστρέφουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες άμεσα, καθώς αυτό μειώνει σημαντικά τα επίπεδα άγχους.

Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή έχει αυξημένα ποσοστά πολύδυμης κύησης.

Αλήθεια. Η μεταφορά πολλών εμβρύων στη μήτρα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα περισσότερα του ενός (έμβρυα), να εμφυτευτούν και να έχουμε δίδυμα ή τρίδυμα κάποιες φορές. Αυτό δεν είναι κάτι επιθυμητό, γιατί συνεπάγεται περισσότερα πρόωρα βρέφη και αυξημένη νοσηλεία, με όποια επίπτωση έχει αυτό στους γονείς και τη δημόσια υγεία. Για αυτόν τον λόγο υπάρχει περιορισμός στον επιτρεπόμενο αριθμό εμβρύων ανά μεταφορά και η τάση τα τελευταία χρόνια είναι προς την επιλεκτική μεταφορά ενός μόνο εμβρύου (e-SET).

Αν μπω στην διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, θα πάθω καρκίνο.

Μύθος.  Η σύνδεση μεταξύ φαρμάκων εξωσωματικής και καρκίνου ήταν για χρόνια αμφιλεγόμενη. Μετά από 40 χρόνια εξωσωματικής γονιμοποίησης τα δεδομένα είναι αρκετά, για να έχουμε πιο σίγουρες απαντήσεις. Η θέση του Αμερικανικού Συλλόγου Αναπαραγωγικής ιατρικής (ASRM) από το 2015 είναι ότι δεν επηρεάζει. Μια μικρή αύξηση των ποσοστών καρκίνου της ωοθήκης που παρουσίαζαν παλαιότερες μελέτες, οφειλόταν στα αίτια της υπογονιμότητας και όχι στη θεραπεία της. Αυτό επιβεβαιώνουν οι περισσότερες μεγάλες μελέτες, οι οποίες δεν δείχνουν καμία αύξηση στα ποσοστά καρκίνου στις γυναίκες, που είχαν ανδρικό παράγοντα υπογονιμότητας, παρόλο που έπαιρναν τα ίδια φάρμακα. Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα στον καρκίνο του μαστού και του ενδομητρίου. Η παρατεταμένη μακροχρόνια έκθεση σε οιστρογόνα είναι γνωστό ότι αυξάνει λίγο τα ποσοστά αυτών των καρκίνων, φαίνεται όμως ότι τα αυξημένα επίπεδα για μερικές μέρες σε ένα κύκλο εξωσωματικής, δεν έχουν καμία επίπτωση.

Δεν πειράζει που δεν έχω μείνει ακόμα έγκυος, αν χρειαστεί θα κάνω μια εξωσωματική στα 40.

Μύθος. Η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν είναι πανάκεια. Όπως και στη φυσιολογική σύλληψη τα ποσοστά είναι ανάλογα της ηλικίας της γυναίκας. Τα ποσοστά επιτυχίας αρχίζουν να πέφτουν μετά τα 35, με σημαντική πτώση μετά την ηλικία των 40. Ένα καλό κέντρο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και ένας έμπειρος ειδικός ιατρός μπορούν να βελτιστοποιήσουν τις πιθανότητες κύησης, αλλά δεν μπορούν να τις αλλάξουν σημαντικά.

Η ηλικία παίζει ρόλο.

Αλήθεια. Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο, ίσως τον σημαντικότερο. Ενώ η πτώση των ποσοστών επιτυχούς κύησης είναι αμελητέα μέχρι τα 30. Μετά αρχίζει να γίνεται αισθητή και οι γυναίκες μπαίνουν σε μία ραγδαία πτώση των ποσοστών τους ύστερα από τα 37 - 38 έτη, με συνέπεια μετά την ηλικία των 43 - 44 ετών να είναι σχεδόν αδύνατο. Αυτό αποτελεί πρόβλημα στις δυτικές χώρες, οπού οι γυναίκες τεκνοποιούν σε ολοένα και μεγαλύτερες ηλικίες. Η Ελλάδα δυστυχώς κατέχει τις πρώτες θέσεις σε σχέση με άλλες χώρες. Χαρακτηριστικά, η μέση ηλικία τεκνοποίησης πρώτου παιδιού, ενώ το 1980 ήταν στα 26 έτη, το 2017 ανέβηκε στα 32 έτη, με πολλές γυναίκες να προσπαθούν για το πρώτο τους παιδί μετά τα 40. Είναι ένας από τους βασικούς λόγους που ολοένα και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να κρυοσυντηρήσουν τα ωάρια τους, ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν τα ποσοστά επίτευξης κύησης και σε μεγαλύτερες ηλικίες.

* Γεώργιος Κοντόπουλος MD, FACOG.

Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, ειδικός υπογονιμότητας.

Ειδικευμένος στην Νέα Υόρκη, Η.Π.Α

Διπλωματούχος του American Board of OB/GYN. Ιδρυτικό μέλος της Institute of Life- ΙΑΣΩ

Ο γυναικολόγος/ ειδικός υπογονιμότητας Γεώργιος Κοντόπουλος είναι ιδρυτικό μέλος της Institute of Life, μονάδα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στο νοσοκομείο ΙΑΣΩ και διατηρεί ιατρείο γονιμότητας της Institute of Life στη Καλαμάτα.

Institute of Life – Καλαμάτα.

Ανδρέα Σκιά 21, άνωθεν του ΕΛΤΑ.

Tel. 27210-98315

Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Site: www.iolife.eu/kalamata

www.athens-reproduction.com