“H έλλειψη προστασίας της ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας” θα οδηγήσει σε έξαρση του παραεμπορίου οδηγώντας σε συνταύτιση της τιμής του εισαγόμενου προϊόντος με εκείνης του πιστοποιημένου ελληνικού” κρούει το καμπανάκι του κινδύνου η βουλευτής Αττικής της Δημοκρατικής συμπαράταξης ΔΗΜΑΡ – ΠΑΣΟΚ Εύη Χριστοφιλοπούλου, σε ερώτησή της προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου. Υπογραμμίζει πως «Η απαξίωση της ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας” θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την αναπτυξιακή δραστηριότητα του πρωτογενούς τομέα της Μεσσηνίας αλλά και της χώρας» και ζητά να μάθει τις προθέσεις του υπουργού για την προστασία του προϊόντος, τους σκοπούς του υπουργείο για την αξιοποίηση του θεσμού των συστημάτων ποιότητας προστατευόμενων ενδείξεων ΠΕ της χώρας προς όφελος των παραγωγών και αν υπάρχει πρόθεση να ανοίξει η διαδικασία τροποποίησης των προδιαγραφών επικαιροποίησης και διεύρυνσης της ζώνης προέλευσης στους όμορους νομούς της Μεσσηνίας.
Οπως αναφέρει αναλυτικά το κέιμενο της ερώρτησης «η “Ελιά Καλαμάτας” είναι καταχωρημένη στο μητρώο ΠΟΠ της Ε.Ε. από το 1992 με αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης της από τις επιχειρήσεις της γεωγραφικής ζώνης προέλευσης του νομού Μεσσηνίας. Το εξαγώγιμο προϊόν συντέλεσε αποτελεσματικά στην αναπτυξιακή δραστηριότητα του πρωτογενούς τομέα της χώρας και καθιέρωσε την “Ελιά Καλαμάτας” ως το μοναδικό ελληνικό αγροδιατροφικό brand name διεθνούς φήμης.
Δυστυχώς, με την έναρξη της λειτουργίας του ευρωπαϊκού θεσμού των συστημάτων ποιότητας προστατευόμενων ενδείξεων (ΠΕ) οι όμορες περιοχές του νομού Μεσσηνίας οριοθετήθηκαν εκτός της γεωγραφικής ζώνης προέλευσης με αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγή ελαιοκαρπού προς εκμετάλλευση.
Σήμερα, η ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας” και οι άλλες οκτώ ΠΕ επιτραπέζιων ελιών (οι οποίες παράγουν περίπου το 50% της ελιάς καλαμών) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα εξαιτίας του παραεμπορίου αλλά και ανταγωνιστών που εξάγουν προϊόντα καταχραζόμενοι την προστατευόμενη ονομασία και μη τηρώντας τους προβλεπόμενους κανονισμούς.
Με τον νέο κανονισμό 1151/12, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. υποχρεούνται να ελέγχουν τα προϊόντα ΠΕ που εισάγουν από άλλες χώρες, εντοπίζοντας το παραεμπόριο που υφίσταται η ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας” και έτσι το προϊόν επιστρέφεται στον αποστολέα. Για αυτό το λόγο οι επιχειρήσεις εκτός των ζώνης προέλευσης επιδιώκουν την κατάργηση της προστασίας της ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας”. Η χρήση του όρου “Καλαμάτα”, χωρίς την πιστοποίηση ΠΟΠ, «συνιστά εκμετάλλευση της φήμης της προστατευόμενης ένδειξης» σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1, στοιχείο δ του κανονισμού εν λόγω κανονισμού .
Ωστόσο, με την Υπουργική Απόφαση 3247/137259/6-12-2016 του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταχωρείται στον ελληνικό και ευρωπαϊκό κατάλογο ποικιλιών το λήμμα Καλαμάτας ως συνώνυμου της ονομασίας ποικιλίας Καλαμών».
