Ο σκηνοθέτης ασχολείται για δεκαετίες με την πολιτική, την έννοια της τέχνης και την κουλτούρα σαν σύνολο, κάνοντας το πρώτο του μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ με την συνεργασία νεότερων κινηματογραφιστών. Γοητευμένος από τον πολύπαθο βιρτουόζο μουσικό του δρόμου, περπατά στα χνάρια της πορείας του και ταξιδεύει μαζί του στην γενέτειρά του, τη Ρωσία.

Συνέντευξη:
Camilla Anna Sofia Adamo
Caterina Carlini
Μετάφραση/Επιμέλεια:
Αντωνία Πτερνέα

Γιατί δημιουργήσατε αυτή την ταινία;
Από την πρώτη στιγμή που γνώρισα τον Mikhail Bezverchni που έπαιζε κλασσική μουσική στον δρόμο, έμεινα έκπληκτος από το ταλέντο και το επίπεδό του. Είναι 73 ετών, από τους καλύτερους που έχω ακούσει και έχει καταγωγή από τη Ρωσία. Το 1976 κέρδισε τον πολύ σημαντικό διαγωνισμό βιολιού Queen Elisabeth, στις Βρυξέλες. Όταν γύρισε στη Ρωσία η KGB τον φυλάκισε στο σπίτι του για 14 χρόνια. Μπόρεσε να μεταναστεύσει στο Βέλγιο το 1990, όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση. Ο Mikhail συνεχίζει να ζει στις παρυφές της κοινωνίας, παίζοντας κλασσική μουσική στο δρόμο. Αλλά η ταπεινή του εμφάνιση κρύβει μια περίεργη σχέση με το κοινό του. Δεν θέλει πια να παίζει σε μεγάλες σκηνές, προτιμά τους μικρούς συναυλιακούς χώρους, τις εκκλησίες, τις pub και τον δρόμο. Έχει απορρίψει τελείως την δόξα και τα χρήματα. Ζει ως ένας σύγχρονος Προμηθέας, φέρνοντας τη μουσική πιο κοντά στον κόσμο. Με την ταινία “Misha” θέλω να δείξω στο κοινό ότι μπορούν να παίξουν μουσική σε πείσμα των καιρών και των συνθηκών, κάτι που ο μέσος άνθρωπος δεν πρόκειται να κάνει ποτέ.

Τι προσωπικό έχει για εσάς αυτό το ταξίδι;
Λόγω του ότι έχω δουλέψει με τέτοιους ανθρώπους στο παρελθόν, με ενδιαφέρουν οι ιστορίες όσων ζουν στις παρυφές της κοινωνίας. Δίδασκα σχετικά με την Κοινωνική Εργασία στο University College του Βελγίου. Είναι καταπληκτικό ότι ένας άνθρωπος όπως ο Bezverkhni, με όσα έχουν συμβεί στη ζωή του, συνεχίζει να πατά στα πόδια του λόγω της μουσικής του.

Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε σε αυτή την παραγωγή;
Ο Mikhail Bezverkhni είναι ένας πολύπλευρος άνθρωπος. Έχει συνηθίσει να ζει όπως θέλει, δεν αντέχει να του λέει κάποιος τι να κάνει ή τι να πει. Θέλει να σκηνοθετεί ο ίδιος τη ζωή του και την πορεία του. Οπότε καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο ήταν το ταξίδι μας από την Αγία Πετρούπολη στη Μόσχα, την πόλη όπου πήγε σχολείο.

Έχει αλλάξει ο τρόπος που βλέπετε τη μουσική μετά από αυτή την ταινία;
Ναι, πιστεύω ότι η μουσική δεν είναι μόνο ένα εύηχο συνονθύλευμα μελωδιών. Η μουσική είναι τέχνη, που δημιουργείται και παίζεται από βιρτουόζους, οι οποίοι βλέπουν και υπερβαίνουν τα όρια της βαρετής καθημερινότητας. Ως καλλιτέχνες οι μουσικοί, δείχνουν την ικανότητα του ανθρώπινου όντος να κάνει την υπέρβαση.

Πως σκεφτήκατε την ιδέα του ντοκιμαντέρ;
Δεν υπήρχε κάποια αρχική ιδέα, η ευκαιρία βρέθηκε μπροστά μας και την κάναμε. Είχα γνωρίσει πριν αρκετά χρόνια τον Mikhail στο δρόμο. Αργότερα του πρότεινα να κινηματογραφήσω τις συναυλίες του. Έτσι μπήκε στην ομάδα ένας φίλος μου cameraman. Μετά από αυτό ήρθαν ακόμη περισσότερες βιντεοσκοπήσεις από τις συναυλίες του σε διάφορα μέρη. Αργότερα μας ενδιέφερε να δούμε το μέρος που μεγάλωσε στη Ρωσία. Και όλα αυτά έγιναν η ταινία “Misha” που δεν φανταζόμασταν ποτέ πώς να εξελιχθεί.

Ποιο κομμάτι της ιστορίας του ήταν το πιο ενδιαφέρον για εσάς;
Όταν γύρισε από τις Βρυξέλες το 1976, η KGB φυλάκισε μυστικά στο σπίτι του τον Mikhail Bezverkhni στη Μόσχα. Εμείς σαν Ευρωπαίοι δεν μπορούμε να το καταλάβουμε αυτό. Δεν μπορούσε να φύγει στο εξωτερικό για συναυλίες. Μετά από χρόνια έμαθε ότι τον είχαν κατηγορήσει για αντικαθεστωτικό καθώς είχε μια θυελλώδη σχέση στις Βρυξέλες με την κόρη ενός σημαντικού για την Σοβιετική Ένωση αντικαθεστωτικού. Για 14 χρόνια ήταν τελείως αποκομμένος από την διεθνή μουσική σκηνή. Ζούσε σε ένα μικρό δωμάτιο χωρίς μουσική, χωρίς συναυλίες, χωρίς χρήματα. Έγινε ταξιτζής και δούλευε τη νύχτα και πουλούσε παράνομα βότκα στη Μόσχα. Είναι αξιοθαύμαστο το ότι με όλα αυτά που έγιναν δεν κρέμασε το βιολί του για πάντα.

Τι σας αρέσει περισσότερο για τον τρόπο που παίζει μουσική;
Αγαπώ τους μουσικούς του δρόμου, έτσι τον συναντώ κι εκείνον συχνά. Εκεί είναι ο πιο αυθεντικός εαυτός του καθώς κανείς δεν περιμένει τίποτα από αυτόν. Ο ήχος έρχεται φυσικά από το βιολί του και του αρέσει που σταματούν να τον ακούσουν.

ENG:
Paul De Roo is a screenwriter, director and lecturer at the College University of Ghent. In this piece he talks about his feature documentary “Misha” that will be screened in Kalamata during the 9th Peloponnisos International Doc Film Festival. The film is about Mikhail, a virtuoso street musician from Russia with a life full of hardships but deep love for his music.

Διαβάστε περισσότερα ενδιαφέροντα θέματα στο Go On #26 που κυκλοφορεί.

Προσοχή!!! Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο εφόσον αναφέρεται στην καταχώρηση ως πηγή η eforigi.gr με ενεργό σύνδεσμο.