Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα ερευνητικής παρουσίας και δραστηριότητας του ευρωπαϊκού τομέα του USDA ARS, εκπρόσωποι του τομέα Έρευνας του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ επισκέφθηκαν την Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης και απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για τη δουλειά των εργαστηρίων, την έρευνα, τη βιολογική καταπολέμηση εντόμων και ζιζανίων, επιβλαβών για την αγροτική παραγωγή, καθώς και για τη δημόσια υγεία.

Στο κλιμάκιο των Αμερικανών επιστημόνων συμμετείχαν, ως επικεφαλής, η αναπληρώτρια, υπό τον υπουργό, επικεφαλής της Γραμματείας Έρευνας Εκπαίδευσης και Οικονομικών(REE) καθώς και επικεφαλής της ομάδας επιστημόνων του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, Chavonda Jacobs-Young, o αναπληρωτής συντονιστής των προγραμμάτων για τις ΗΠΑ του USDA ARS, Steven Kappes, ο διευθυντής του γραφείου διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων του USDA ARS, Bryan Norrington και η διευθύντρια των εργαστηρίων του USDA-ARS στη Γαλλία και στην Ελλάδα, Dawn Gundersen.

Στην εκδήλωση, που έγινε την περασμένη Τετάρτη στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή παραβρέθηκαν, επίσης, ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Gregory W. Pfleger, ο πρόεδρος της Σχολής, Πάνος Κανέλλης και οι ερευνητές του τοπικού εργαστηρίου του (EBCL), Αναστασία Χασκοπούλου και Javid Kashefi.

«Η ευθύνη των εργαστηρίων βιολογικού ελέγχου της Υπηρεσίας Αγροτικών Ερευνών (USDA-ARS) είναι να συνεχίζουν να ανταποκρίνονται στην αυθεντική αποστολή του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, η οποία είναι η προστασία της αγροτικής παραγωγής και των οικοσυστημάτων» τόνισε η αναπληρώτρια, παρά τω υπουργώ, επικεφαλής του Τομέα Έρευνας, Εκπαίδευσης και Οικονομικών (REE) και επικεφαλής επιστήμονας του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, Chavonda Jacobs-Young. «Είναι μέρος της δουλειά μας να συγκεντρώνουμε και να διασταυρώνουμε πληροφορίες για τα σημαντικά φυτά και ζώα, να υποστηρίξουμε επιστημονικά τη γεωργία, από την παραγωγή μέχρι και την πρόληψη παραγόντων που βλάπτουν την παραγωγή», πρόσθεσε. «Το 2050 αναμένουμε ότι θα ζουν στον πλανήτη μας περίπου εννιά με δέκα δισεκατομμύρια άνθρωποι», συνέχισε η κ. Jacobs-Young και πρόσθεσε: «Αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι θα πρέπει να τραφούν, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή τροφή... οι προκλήσεις, οι οποίες καθορίζουν και τη στρατηγική μας, είναι να προστατεύσουμε την τροφή, το νερό, τον αέρα, το περιβάλλον».

Η κ. Jacobs-Young έδωσε στοιχεία για το έργο και τις δραστηριότητες των εργαστηρίων του USDA ARS, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και διεθνώς. «Στις ΗΠΑ έχουμε ενενήντα τοποθεσίες για έρευνα, έχουμε τέσσερα σημεία εκτός των ΗΠΑ για έρευνες βιολογικού ελέγχου και είμαστε εδώ για να γιορτάσουμε τα εκατό χρόνια του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Βιολογικού Ελέγχου» τόνισε και συνέχισε: «Ο τομέας του USDA-ARS διαθέτει και απασχολεί στα εργαστήρια του οκτώ χιλιάδες υπαλλήλους, δύο χιλιάδες από τους οποίους είναι μεταπτυχιακοί επιστήμονες. Ο προϋπολογισμός είναι ένα δισεκατομμύριο τριακόσιες χιλιάδες, καθώς και άλλα τριακόσια εκατομμύρια για τις υποδομές, συνολικά ένα δισεκατομμύριο εξακόσια εκατομμύρια δολάρια».

Σε ερώτηση για την ευρωπαϊκή παρουσία των εργαστηρίων, η κ. Jacobs-Young απάντησε: «Στις ΗΠΑ καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά, τα οποία προέρχονται από άλλες χώρες, για αυτό και είναι σημαντικό να δουλεύουμε σε άλλα μέρη για να δούμε τις βιολογικές παραμέτρους, να εντοπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε ασθένειες. Οι ασθένειες δε σέβονται την παγκοσμιοποίηση, δεν ενδιαφέρονται για το ποια χώρα ζεις, για αυτό είναι σημαντικό να μοιραζόμαστε δεδομένα και ευκαιρίες για την αντιμετώπιση τους».

Η Αμερικανίδα αξιωματούχος υπογράμμισε, ακόμη, ότι μέσα από την ερευνητική δουλειά και τον εντοπισμό των εχθρών της παραγωγής και των φυσικών εχθρών τους, υπάρχει η δυνατότητα «να παράγουμε περισσότερη τροφή», διασφαλίζοντας ταυτόχρονα και την «προστασία του περιβάλλοντος». Σημείωσε ότι κατά το παρελθόν οι πρακτικές καταπολέμησης εντόμων και ζιζανίων βασίστηκαν περισσότερο στη χρήση χημικών, κυρίως αζωτούχων, λιπασμάτων και πρόσθεσε: «Σήμερα, έχουμε περισσότερα εργαλεία και τεχνικές στη διάθεσή μας. Μελετούμε πρακτικές management, τεχνολογίες άρδευσης, τη χρήση εναλλακτικών πηγών άρδευσης και ανακυκλωμένου νερού. Έτσι η επιστήμη γίνεται με όρους ολιστικούς όρους».

Η κ. Jacobs-Young αναφέρθηκε και στα ζητήματα εκπαίδευσης και στην αλληλεπίδραση των εργαστηρίων με τους ακαδημαϊκούς χώρους μέσα στους οποίους δραστηριοποιούνται. «Τα εργαστήρια μας είναι συνδεδεμένα με τη γνώση και την καινοτομία, το ένα τρίτο των εργαστηριών μας είναι μέσα σε πανεπιστημιουπόλεις, όπου δραστηριοποιούνται φοιτητές και μελλοντικοί ερευνητές - φοιτητές εκπαιδεύονται στα εργαστήρια μας- και έχουμε την ευκαιρία να βρούμε ανάμεσα μελλοντικούς εταίρους, με τους οποίους ευχόμαστε να συνεργαστούμε στα εργαστήρια μας».

Εξέφρασε επίσης τη χαρά της για το εκπαιδευτικό περιβάλλον της ΑΓΣ και το πόσο συμβάλει τόσο στην προώθηση της εκπαίδευσης όσο και τη μετάδοση του μηνύματος προς τους νέους σπουδαστές, της αξίας του πρωτογενή τομέα, αλλά και του σεβασμού για το περιβάλλον.

Gregory W. Pfleger: «Είναι μια εκπληκτική ιστορία επιτυχημένης συνεργασίας»

«Είναι μια εκπληκτική ιστορία επιτυχημένης συνεργασίας, διαχρονικής συνεργασίας, σε ερευνητικό επίπεδο, με αμοιβαία οφέλη και για τις ΗΠΑ και για την Ελλάδα», δήλωσε ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Gregory W. Pfleger, χαιρετίζοντας την εκδήλωση. Ο κ. Pfleger συνεχάρη τους επιστήμονες του παραρτήματος του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου για τη δουλειά που γίνεται στις εγκαταστάσεις της Θεσσαλονίκης, καθώς και το κλιμάκιο των Αμερικανών παραγόντων και επιστημόνων που ηγείται αυτής της κοινής προσπάθειας για την ερευνητική δουλειά που γίνεται σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο από τα εργαστήρια βιολογικού ελέγχου και βιολογικής καταπολέμησης εντόμων και ζιζανίων.

Ο πρόεδρος της Αμερικάνικης Γεωργικής Σχολής Θεσσαλονίκης, Πάνος Κανέλλης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός, ότι η μια από τις δύο ερευνητικές εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Καταπολέμησης Εντόμων βρίσκεται εντός της ΑΓΣΘ και αναφέρθηκε στις ωφέλειες που προκύπτουν μέσα από αυτή τη σχέση και για την εκπαιδευτική διαδικασία. Τόνισε, μάλιστα, ότι μια σπουδάστρια της σχολής, εθελόντρια βοηθός ερευνητή του Εργαστηρίου Καταπολέμησης Εντόμων -που βρίσκεται μέσα στην ΑΓΣ - πρόσφατα έγινε δεκτή ως προπτυχιακή φοιτήτρια με υποτροφία από το Πανεπιστήμιο Yale.

«Στα 100 χρόνια λειτουργίας του έχουμε πολλαπλά επιτυχημένα παραδείγματα αναζήτησης φυσικών εχθρών βλαβερών εντόμων, όπως τα pink hibiscus mealybug (αλευρώδη έντομα)», τόνισε η διευθύντρια των εργαστηρίων του USDA-ARS στη Γαλλία και στην Ελλάδα, κ. Dawn Gundersen.

Στην Καλιφόρνια αξιοποιούνται «φυσικοί εχθροί» του δάκου της ελιάς, τόνισε ο Javid Kashefi

Ένα από τα πιο πρόσφατα, πολύ σημαντικά ερευνητικά επιτεύγματα είναι η ανακάλυψη δύο παρασιτοειδών, τα οποία προσβάλουν το δάκο της ελιάς, τόνισε ο επιστημονικός συνεργάτης του και ερευνητής του τοπικού παραρτήματος του (EBCL) Javid Kashefi.

Υπογράμμισε, δε, ότι αυτά τα παρασιτοειδή που ανακαλύφθηκαν στην Αφρική από το γαλλικό τμήμα του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου, αξιοποιούνται ήδη στο πεδίο των καλλιεργειών, δηλαδή σε ελαιώνες στην Καλιφόρνια, για την προστασία της παραγωγής.

Ο κ. Kashefi ανέφερε ότι οι «φυσικοί εχθροί» του δάκου αντικαθιστούν τη χημική καταπολέμηση με γεωργικά φάρμακα, προστατεύοντας την παραγωγή ελιάς και ελαιολάδου. Πρόσθεσε ακόμα ότι η Γαλλία ενέκρινε τη χρήση τους στους ελαιώνες της και τώρα γίνονται ενέργειες σε συνεννόηση με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, ώστε στην προοπτική να εξασφαλιστούν οι άδειες για να αξιοποιηθούν αυτοί οι βιολογικοί παράγοντες και στη χώρα μας.

Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε και σε άλλους «φυσικούς εχθρούς», όπως ένα σκαθάρι που προσβάλει το άνθος του γαϊδουράγκαθου, καθώς και στο ζιζάνιο «silverleaf nightshade», με τα μωβ λουλούδια, που προέρχεται από τη Ν. Αμερική -όπου είχε φυσικούς εχθρούς- και τα τελευταία χρόνια έχει μεγάλη διασπορά στην Ελλάδα και στις γειτονικές χώρες, αλλά δρα ανενόχλητο από έντομα που δεν το πλησιάζουν, καθώς, είναι και τοξικό. Το ζιζάνιο αυτό εξαπλώνεται από το ριζικό του σύστημα με τις αγροτικές δουλειές, πράγμα που καθιστά πιο δύσκολη την αντιμετώπισή του.

Ο κ. Kashefi τόνισε ότι θα μπορούσαν να αντληθούν παραδείγματα από την βιολογική καταπολέμηση του στην Ν. Αφρική, όπου αντιμετωπίστηκε με επιτυχία και ανέφερε και ιστορικά στοιχεία για τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Βιολογικής Καταπολέμησης Εντόμων: «Το Εργαστήριο άνοιξε στην Ευρώπη το 1919, στο Παρίσι, για να ερευνήσει και να αντιμετωπίσει την μεγάλη ζημιά στην παραγωγή μετά τον Α' ΠΠ, ήρθαν αρχικά επιστήμονες για να κάνουν μερικούς εργαστηριακούς ελέγχους. Τη δεκαετία του '60 άνοιξε ένα ακόμη, στη Ρώμη, για τον έλεγχο των ζιζανίων. Και το 1981 ήρθαν στην Ελλάδα, γιατί είναι σταυροδρόμι τριών ηπείρων, επιστήμονες για έξι μήνες. Και από τους έξι μήνες φτάσαμε να είμαστε εδώ παραπάνω από σαράντα χρόνια».

Όπως εξήγησε ο κ. Kashefi, η καταπολέμηση των εχθρικών προς την παραγωγή εντόμων γίνεται σε δύο πεδία. Το πρώτο είναι «η περιορισμένη βιολογική καταπολέμηση εντός των θερμοκηπίων», η οποία συμπιέζει το κόστος της έρευνας, της παραγωγής και της κατανάλωσης, αλλά υπάρχει και ένας ευρύτερος μηχανισμός της βιολογικής καταπολέμησης τους, που είναι η μεγάλες έρευνες που γίνεται σε μεγάλες χώρες, όπως ΗΠΑ, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, κ.λπ. με σημαντική χρηματοδότηση από τα ίδια τα κράτη.

«Είναι μια ακριβή έρευνα, που προϋποθέτει μεγάλη επένδυση», τόνισε, επισημαίνοντας ότι για μικρές χώρες απαιτούνται συνέργειες για να υποστηριχθεί, αλλά υπάρχουν χώρες που ενδείκνυνται ως τόποι για έρευνα, μεταξύ αυτών, η δική μας χώρα. «Η Ελλάδα είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να κάνει κανείς βιολογικούς ελέγχους γιατί έχει μια πολύ πλούσια χλωρίδα και πανίδα», τόνισε.

Υπογράμμισε, δε, ότι τα ερευνητικά αποτελέσματα αξιοποιούνται στην παραγωγή, κυρίως όταν πρόκειται για έρευνες που αποσκοπούν σε ευρεία εφαρμογή «φυσικών εχθρών», εντόμων και ζιζανίων, στο πεδίο και χρειάζονται μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις για την παραγωγή τους. Πάντως, ανέφερε ότι υπάρχουν και διεθνείς και ελληνικές εταιρίες, οι οποίες παράγουν «φυσικούς εχθρούς» για την αντιμετώπιση επιβλαβών για την γεωργία εντόμων και ζιζανίων, με σημαντικές εξαγωγές σε γειτονικές χώρες που δεν έχουν την τεχνογνωσία.

Η προληπτική αντιμετώπιση του ιού του Νείλου συμβάλλει στη δημόσια υγεία, τόνισε η Α. Χασκοπούλου

Για την έρευνα που γίνεται στην καταπολέμηση εντόμων φορέων ασθενειών, βλαπτικών για την παραγωγή, ιδιαίτερα για τα κουνούπια και τις σκνίπες, μίλησε η εντομολόγος δημόσιας υγείας, ερευνήτρια του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου των USDA-ARS, Αναστασία Χασκοπούλου. «Η ιδέα είναι να μελετήσουμε την οικολογία των εντόμων στο φυσικό τους χώρο και να εφαρμόσουμε πρακτικές καταπολέμησής τους στο πεδίο. Η γνώση αυτή βοηθάει και την Ελλάδα γιατί προσφέρει νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση των εχθρών της παραγωγής και των οικοσυστημάτων, αλλά ταυτοχρόνως και τις ΗΠΑ», τόνισε η κ. Χασκοπούλου.

Ανάμεσα στα πιο επιτυχημένα προγράμματα που εκπονήθηκαν σε συνεργασία και με το ΑΠΘ, η Αλεξάνδρα Χασκοπούλου ανέφερε και το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του «Ιού του Νείλου», ο οποίος μεταδίδεται μέσω των κουνουπιών. «Στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων χρησιμοποιούμε μεθόδους ανίχνευσης του ιού στα κουνούπια στα πτηνά και στα άλογα. Στιγματίζουμε με κόκκινο τις περιοχές όπου βρίσκουμε πολλά θετικά στον ιό πτηνά, τις στέλνουμε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να αντιμετωπιστεί με αεροψεκασμούς και άλλες μεθόδους, η μεταφορά του ιού στους ανθρώπους. Το εφαρμόσαμε για πρώτη φορά το 2011 με επιτυχία, μπορέσαμε να εντοπίσουμε ανίχνευση του ιού στα πτηνά ενάμιση μήνα πριν εμφανιστεί σε ανθρώπους, επίσης ανιχνεύσαμε και ταυτοποιήσαμε το στέλεχος του ιού, αξιοποιήθηκε στην ΠΚΜ και τώρα και άλλες περιφέρειες της χώρας εφαρμόζουν το ίδιο πρόγραμμα». Η κ. Χασκοπούλου σημείωσε ακόμα ότι ερευνώνται και άλλα προγράμματα, όπως, π.χ. για τις μύγες των φρούτων, όπου με την απελευθέρωση στείρων αρσενικών μπορεί να επιτευχθεί η αραίωση του πληθυσμού τους στο πεδίο, χωρίς να απαιτηθεί χημική παρέμβαση, κ.ά.

Το αμερικανικό κλιμάκιο ειδικών, συνοδευόμενο και από τους Έλληνες ερευνητές, επισκέφθηκε την Πέμπτη και τις εγκαταστάσεις του παραρτήματος του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Καταπολέμησης Εντόμων, στο Μονπελιέ.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Διαβάστε ακόμα: Βιολογική καταπολέμηση επιβλαβών εντόμων στο ΤΕΙ Πελοποννήσου: Εκτός από τα χημικά υπάρχουν και τα έντομα (Βίντεο) |e-gi.gr