Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σπίρτζης υπέγραψε, σήμερα 21 Φεβρουαρίου 2019, τη Σύμβαση Παραχώρησης, μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και της Εταιρείας Παραχώρησης «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Α.Ε», του έργου «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης καθώς και Μελέτη, Κατασκευή και Χρηματοδότηση των Οδικών Συνδέσεων αυτού».
Με την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης και την κύρωση της από τη Βουλή, ξεκινά η υλοποίηση ενός έργου με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την Κρήτη αλλά και γενικότερα για την Εθνική οικονομία. Πρόκειται για μία επένδυση 1,5 δις ευρώ και ενός έργου συμβατικού αντικειμένου πάνω από 520 εκατ. ευρώ. Με την έναρξη του έργου δημιουργούνται 1500 θέσεις εργασίας κατά την περίοδο της κατασκευής και πολλαπλάσιες μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας και την περίοδο που θα αναπτυχθούν οι νέες εμπορικές υποδομές και οι χρήσεις.
Μάλιστα, με βάση την πρόσφατη έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το Αεροδρόμιο Καστελλίου θα δημιουργήσει περίπου 7000 – 7500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.α.). Παράλληλα η αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει στην περιοχή, το νέο Αεροδρόμιο, θα οδηγήσει και σε ενίσχυση της έμμεσης απασχόλησης σε τομείς όπως για παράδειγμα ο τουρισμός και το εμπόριο. Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG υπολογίζεται ότι το Αεροδρόμιο Καστελλίου θα κινητοποιήσει περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης.
Με την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης η κυβέρνηση και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανοίγει, ουσιαστικά, την αυλαία των μεγάλων έργων παραχώρησης Τρίτης Γενιάς. Το νέο Αεροδρόμιο στο Καστέλλι εντάσσεται σε ένα μακρόπνοο πρόγραμμα υποδομών, που θα συμβάλλει καθοριστικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και τη δίκαιη ανάπτυξη, καθώς πρόκειται για μία επένδυση που πραγματοποιείται με όρους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος αλλά και προς όφελος των τοπικών κοινωνιών
Θα πρέπει να τονιστεί πως το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών πέτυχε, για πρώτη φορά, το Δημόσιο να διατηρήσει ισχυρή παρουσία σε μια εξαιρετικής σημασίας επένδυση, τόσο στη φάση της υλοποίησης όσο και στη λειτουργία του Αεροδρομίου με συγκεκριμένα οφέλη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι προηγήθηκε, από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ένας σημαντικός κύκλος παρεμβάσεων και αλλαγών στη δομή του διαγωνισμού. Αυτές οι παρεμβάσεις υπέρ του δημοσίου συμφέροντος καθώς και τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, αποτυπώνονται στη Σύμβαση Παραχώρησης .
Ειδικότερα, σε αυτή μεταξύ άλλων προβλέπεται:
Αύξηση του ελάχιστου ποσοστού συμμετοχής του Δημοσίου στην Εταιρεία Κατασκευής και Λειτουργίας του Νέου Αερολιμένα το οποίο διαμορφώθηκε σε 45.9%. Κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ο παραχωρησιούχος αποδέχτηκε την πρόταση του Ελληνικού Δημοσίου για τη μετάθεση του χρόνου καταβολής της συμβολής του Δημοσίου, ύψους 180 εκατ. ευρώ η οποία είναι καταβλητέα στην Εταιρεία Αεροδρομίου κατά τη λήξη του δωδέκατου μήνα από την ημερομηνία έναρξης της Παραχώρησης με προφανές όφελος υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Για πρώτη φορά, οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν ισχυρά οφέλη, καθώς διπλασιάζονται τα έσοδα από το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα που θα λαμβάνει το κράτος από την εκμετάλλευση του έργου, φθάνοντας το 2%. Τα έσοδα αυτά θα διανέμονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, για κοινωφελείς δράσεις. Ειδικότερα, το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα, με βάση τη Σύμβαση Παραχώρησης θα διατίθεται με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) στο Δήμο Μινώα Πεδιάδος της Περιφέρειας Κρήτης και κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) για την ενίσχυση της ανάπτυξης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου καθώς και σε άλλες κοινωφελείς δράσεις. Τα έσοδα από το αυξημένο εις το διπλάσιο ανταποδοτικό τέλος, υπολογίζονται στα 184 εκατ. ευρώ.
Μετά τη λήξη της Σύμβασης Παραχώρησης το ελληνικό Δημόσιο «προικίζεται» από την εν λόγω επένδυση με 3,7 δις ευρώ, (Υπολειμματική Αξία Αεροδρομίου κατά τη λήψη της Περιόδου παραχώρησης).
Με την υλοποίηση του έργου θα δοθεί ώθηση στην τοπική επιχειρηματικότητα. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέταξε στους όρους σύμβασης τη δημιουργία εκθεσιακού χώρου σε έκταση δέκα στρεμμάτων, για την αποκλειστική προβολή των τοπικών προϊόντων και εταιρειών.
Επίσης, για πρώτη φορά ένα σύγχρονο έργο θα σέβεται την πολιτιστική και την αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου και του τοπίου, με παρεμβάσεις στα ελάχιστα τεχνικά στοιχεία του διαγωνισμού (καθορισμός συγκεκριμένων υψηλών προδιαγραφών για βιοκλιματικό κτίριο του Αεροσταθμού κατά ΚΕΝΑΚ, θέσπιση ελάχιστου περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Αερολιμένα, ειδικοί όροι για την αρχιτεκτονική του κτιρίου κλπ).
Επιπλέον, για την απρόσκοπτη υλοποίηση του έργου, υπήρξε αποφασιστική προώθηση των απαλλοτριώσεων με τη νέα διαδικασία του άρθρου 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης διαθεσιμότητα του χώρου για την εκτέλεση του έργου πριν από την έναρξη της Περιόδου Παραχώρησης. Για την κατασκευή του Αερολιμένα και των οδικών συνδέσεων καθώς και των ζωνών άρσης εμποδίων έχουν εκδοθεί 28 Αποφάσεις κήρυξης αναγκαστικών απαλλοτριώσεων.
Ριζική τροποποίηση του τρόπου επιλογής, με ανοικτή διαδικασία και διεθνή διαγωνισμό, του Ανεξάρτητου Μηχανικού και με ουσιαστική συμμετοχή του Δημοσίου σε αυτόν, με παράλληλη θέσπιση διαδικασίας για την άμεση αντικατάστασή του, εφόσον αυτό ζητηθεί από το Δημόσιο.
Τέλος σημειώνεται, ότι στο αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης περιλαμβάνεται και η μελέτη, κατασκευή και χρηματοδότηση των οδικών προσβάσεων σύνδεσης του Νέου Αεροδρομίου Καστελλίου με το Βόρειο και Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης, ήτοι του νέου κλειστού αυτοκινητόδρομου (μήκους 18 χλμ περίπου, διατομής δύο λωρίδων ανά κατεύθυνση με διαχωρισμένο οδόστρωμα) για τη σύνδεση του Αεροδρομίου με τον Βόρειο Οδικό άξονα της Κρήτης στην περιοχή της Χερσονήσου. Για τη σύνδεση με το Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης προβλέπεται η μελέτη και κατασκευή της οδικής σύνδεσης (μήκους 6 χλμ περίπου, διατομής μιας λωρίδας ανά κατεύθυνση με λωρίδα πολλαπλών χρήσεων χωρίς διαχωρισμένο οδόστρωμα) από το Αεροδρόμιο μέχρι τον άξονα Ηράκλειο –Αρκαλοχώρι – Βιάννος.