Ο ναός βρίσκεται στο βραχώδες τοπίο των Βασσών (Βάσσαι = μικρές κοιλάδες που διαμορφώνονται στους βράχους), σε υψόμετρο 1.131 μ., στα σύνορα των νομών Αρκαδίας, Ηλείας και Μεσσηνίας, στη δυτική πλαγιά του όρους Κοτύλιο.

Συνοπτικά να γνωρίζετε ότι:

• Ο ναός κατασκευάστηκε το 420 - 400 π.Χ. από τον αρχιτέκτονα Ικτίνο, ο οποίος μαζί με τον Καλλικράτη είναι οι αρχιτέκτονες του Παρθενώνα. Γι’ αυτό συχνά ο ναός αναφέρεται ως Παρθενώνας της Πελοποννήσου.
• Ο ναός κατασκευάστηκε από τους Φιγαλείς (η Φιγαλεία βρίσκεται σε απόσταση 13 χλμ.) προς τιμή του Απόλλωνα, ο οποίος φέρει το επίθετο επικούριος (=βοηθός , προστάτης), είτε γιατί βοήθησε τους Φιγαλείς κατά των Σπαρτιατών το 659 π.Χ. είτε γιατί εμπόδισε την εξάπλωση επιδημίας που έπληξε την περιοχή κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο.
• Είναι ο μοναδικός ναός που συνδυάζει στοιχεία των τριών αρχιτεκτονικών ρυθμών της αρχαιότητας. Δωρικός ρυθμός εξωτερικά, ιωνικός ρυθμός στο εσωτερικό, κορινθιακός ρυθμός στο κιονόκρανο του σηκού και τη μαρμάρινη κεράμωση.
• Έχει προσανατολισμό Β-Ν σε αντίθεση με τους περισσότερους ναούς που συνήθως είναι Α-Δ.
• Έχει 6 κίονες στις στενές και 15 στις μακρές πλευρές σε αντίθεση με το σύνηθες της εποχής 6*13.
• Είναι κατασκευασμένος κατά κύριο λόγο από τοπικό ασβεστόλιθο, ενώ μάρμαρο έχει χρησιμοποιηθεί στην οροφή, σε κιονόκρανα και στο γλυπτό διάκοσμο.
• Η μαρμάρινη ιωνική ζωφόρος στο εσωτερικό του ναού αποτελείται από 23 πλάκες (12 με την Αμαζονομαχία και 11 με την Κενταυρομαχία) που από το 1815 βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. (Ναι δεν βρίσκονται εκεί μόνο τα μάρμαρα του Παρθενώνα).
• Γλύπτης της ζωφόρου λέγεται πως ήταν ο Παιώνιος που έχει φιλοτεχνήσει και το άγαλμα της Νίκης που βρίσκεται στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας. (Νίκη του Παιωνίου, όπως θα έχετε ακουστά).
• Από το 1987 έχει τοποθετηθεί ειδικό στέγαστρο (τέντα) για την προστασία του ναού από τις καιρικές συνθήκες, το οποίο θα αφαιρεθεί με την ολοκλήρωση των εργασιών. (Άγνωστο πότε).
• Είναι το πρώτο μνημείο στην Ελλάδα που ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1986.
  Πληροφορίες: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας :2626022275 Εισιτήριο: €6 (Απρίλιο - Οκτώβριο) €3 (Νοέμβριο -Μάρτιο) - Ισχύει το μειωμένο εισιτήριο. Αυτήν την περίοδο κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα η είσοδος είναι ελεύθερη.

Επόμενη στάση: Αμπελιώνα
Η Αμπελιώνα είναι χωριό της βόρειας Μεσσηνίας. Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Είρας του Δήμου Οιχαλίας. Πρόκειται για ένα πετρόκτιστο χωριό μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον σε υψόμετρο 850 μ. Το όνομά της το οφείλει στα πολλά αμπέλια που καλλιεργούσαν παλαιότερα οι κάτοικοί της.
Η Αμπελιώνα αποτελεί τον τόπο καταγωγής του βραβευμένου έλληνα σκηνοθέτη Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Εξού και το πολιτιστικό κέντρο απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου έχει πάρει το όνομα του. Για την ιστορία το κτήριο του πολιτιστικού κέντρου λειτουργούσε ως σταθμός της χωροφυλακής ως την δεκαετία του ‘60. Στο πλάτωμα που σχηματίζεται μεταξύ τους, πραγματοποιείται κάθε χρόνο (εκτός της περιόδου της πανδημίας) η Γιορτή του Κάστανου, καθώς το χωριό περιβάλλεται από ένα υπέροχο καστανόδασος.
Στην είσοδο του χωριού συναντάει κανείς την Τρανή Βρύση που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για βρύση με 4 κρουνούς, θόλο και καμάρες. Σχεδόν δίπλα βρίσκεται το γήπεδο μπάσκετ και η παιδική χαρά. Από την πλατεία του χωριού ξεκινά πλακόστρωτο μονοπάτι που, αφού περάσει από το λόφο που δεσπόζει η εκκλησία καταλήγει, στη πηγή Τρίτσελι. Η πηγή είναι διαμορφωμένη με μια όμορφη πέργκολα, ενώ το μονοπάτι μέχρι εκεί στη ρεματιά με την πλούσια βλάστηση είναιμοναδικό. Για τους πιο τολμηρούς, η περιοχή προσφέρεται και για πεζοπορία μέσα στο καστανόδασος. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται και το παλιό Δημοτικό Σχολείo (νεοκλασσικό κτήριο-δωρεά του Ανδρέα Συγγρού) που έχει ανακατασκευαστεί και λειτουργεί ως Μικρός Ξενώνας.
Στο χωριό λειτουργεί τα τελευταία χρόνια και το 4* ξενοδοχειακό συγκρότημα Abeliona Retreat, έτοιμο να σας υποδεχτεί σε αυτό το μοναδικό περιβάλλον.
Όσο για το φαγητό, στη κεντρική πλατεία βρίσκεται το “Μαγαζάκι του Σπύρου”. Ένα μοναδικό παραδοσιακό μέρος, για να απολαύσετε τον καφέ σας ή το φαγητό σας. Είτε μέσα, δίπλα στο τζάκι, είτε έξω, στα τραπεζάκια της πλακόστρωτης πλατείας κάτω από τα δέντρα.

Φωτογραφίες και κείμενο του Γιώργου Κωστόπουλου

Διαβάστε περισσότερα: Διαβάστε το 13ο τεύχος Go On

και διαβάστε στο issuu: Διαβάστε το 13ο τεύχος Go On

Διαβάστε επίσης στο προηγούμενο τεύχος Go On #10 για: "Για τις Διακοπές στην Πελοπόννησο: Ας γνωρίσουμε την παραλιακή Αρκαδία"

Προσοχή!!! Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο εφόσον αναφέρεται στην καταχώρηση ως πηγή η eforigi.gr με ενεργό σύνδεσμο.