Για το ίδιο ζήτημα και κατόπιν επιστολής του Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών στις 27/5/2020, ο οποίος ζητούσε από το Υπουργείο άμεση εκτίμηση των ζημιών που προκλήθηκαν από τον ιό στα θερμοκήπια κηπευτικών της Μεσσηνίας, ο Αλέξης Χαρίτσης είχε καταθέσει κοινοβουλευτική αναφορά προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη, για τα μέτρα προστασίας που προτίθεται να λάβει, η οποία όμως παραμένει αναπάντητη εδώ και 3 μήνες. 

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ άλλων, ερωτούν τον υπουργό σχετικά με τα μέτρα πρόληψης που προτίθεται να λάβει, για την αποφυγή διασποράς του ιού. Παράλληλα, αν προτίθεται να δημιουργήσει ειδικά κλιμάκια για ελέγχους καταλληλότητας εδάφους και ελέγχου των νέων φυτών που θα χρησιμοποιηθούν προς φύτεψη, με ταυτόχρονη παρακολούθηση της παραγωγής σε όλα τα στάδια.

Επισυνάπτεται το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

"Προς τον κ. υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Θέμα: «Αντιμετώπιση του ιού της καστανής ρυτίδωσης σε τομάτες και πιπεριές»

Ενόψει της έναρξης της νέας καλλιεργητικής περιόδου των κηπευτικών υπό κάλυψη, οι ειδικοί επισημαίνουν το μεγάλο κίνδυνο της εξάπλωσης του ιού της καστανής ρυτίδωσης (ToBRFV), που έχει εμφανιστεί σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, τους τελευταίους μήνες, μεταξύ αυτών και η Κρήτη και πλήττει τις καλλιέργειες τομάτας και πιπεριάς.

Ο ιός αναγνωρίζεται από συγκεκριμένες παραμορφώσεις τόσο στα φύλλα, όσο και στους καρπούς πιπεριάς και τομάτας, με αποτέλεσμα τη μειωμένη ανθοφορία και καρπόδεση και τελικά τη μείωση της παραγωγής, η οποία εκτιμάται στο 30 έως 70%. Ο ιός αυτός περιλαμβάνεται στη λίστα επιφυλακής (alert list) του Ευρωπαϊκού και Μεσογειακού Οργανισμού Προστασίας Φυτών (EPPO) και η παρουσία του διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη στη Γερμανία και Ιταλία το 2018. Αποτελεί αναδυόμενο κίνδυνο μεγάλης σημασίας κυρίως για την καλλιέργεια της τομάτας και της πιπεριάς και µεταδίδεται µε την επαφή (μολυσμένα χέρια, εργαλεία, ρούχα αλλά και από φυτό σε φυτό), το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και πιθανόν µε τον μολυσμένο σπόρο. Οι βοµβίνοι (Bombus terrestris) μπορούν επίσης να μεταδώσουν τον ιό κατά την επικονίαση των φυτών.

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Μόνιμη Επιτροπή Υγείας των Φυτών [Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed (PAFF Committee)] κατά τη συνεδρίαση της, τον Ιούλιο του 2019, έλαβε Απόφαση για επίσημα μέτρα µε σκοπό την αποφυγή της εισόδου και τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού ToBRFV στον Ενωσιακό χώρο. Η συγκεκριμένη Απόφαση τέθηκε σε ισχύ από 01.11.2019. Βασικά σημεία της απόφασης αποτελούν:

• η υποχρέωση των Κρατών µελών για την πραγματοποίηση ετήσιων επισκοπήσεων στην επικράτεια τους για τον εν λόγω επιβλαβή οργανισμό καραντίνας,
• η υποχρέωση των διακινούμενων φυτών και σπόρων τομάτας και πιπεριάς να συνοδεύονται από φυτοϋγειονοµικό διαβατήριο και να ελέγχονται και για τον ToBRFV,
• η υποχρέωση των εισαγόμενων στην Ευρωπαϊκή Ένωση φυτών και σπόρων τομάτας και πιπεριάς να συνοδεύονται από Πιστοποιητικό Φυτοϋγείας που να καλύπτει τις απαιτήσεις τις Ένωσης και για τον ιό ToBRFV. Επιπλέον στο ΠΔ 365/2002 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και το οποίο αναφέρεται στα μέτρα προστασίας κατά της εισαγωγής από άλλο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα, στη Χώρα ή μέσω αυτής σε άλλο κράτος μέλος της Κοινότητας οργανισμών επιβλαβών για τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα και κατά της εξάπλωσής τους στο εσωτερικό της, δεν έχει περιληφθεί η Εκτελεστική Απόφαση 2019/1615 της Επιτροπής της 26ης Σεπτεμβρίου 2019 «σχετικά µε τη θέσπιση μέτρων έκτακτης ανάγκης για την πρόληψη της εισαγωγής και της διασποράς στην Ένωση του ιού της καστανής ρυτίδωσης των καρπών τομάτας (ToBRFV)».
Επειδή, σε μία περίοδο, κατά την οποία, λόγω πολλαπλών προβλημάτων που δημιουργήθηκαν στη διάθεση των κηπευτικών Κρήτης το προηγούμενο διάστημα, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να καταλήξουν στη χωματερή, οφείλουμε να στηρίξουμε τους παραγωγούς.
Επειδή, όλο και περισσότεροι παραγωγοί εγκαταλείπουν την καλλιέργεια της τομάτας, με αποτέλεσμα την αύξηση εισαγωγών αλλά και της τιμής της για τον καταναλωτή.
Επειδή, δεν υπάρχουν θεραπευτικά μέτρα στα προσβεβλημένα φυτά, αλλά μέτρα πρόληψης μετάδοσης του ιού, που πρέπει να τηρηθούν από τους ίδιους τους καλλιεργητές για να περιοριστούν οι απώλειες.

Ερωτάται ο κ. υπουργός:
1. Έχουν ληφθεί, από το αρμόδιο Υπουργείο, ουσιαστικά μέτρα πρόληψης αλλά και αποφυγής της διασποράς του ιού, δεδομένου ότι σε αντίθετη περίπτωση οι επιπτώσεις θα είναι τραγικές τόσο στον οικονομικό, όσο και παραγωγικό τομέα;
2. Εφόσον απαιτείται, γιατί δεν έχει γίνει ενσωμάτωση της Εκτελεστικής Απόφασης 2019/1615 της Επιτροπής της 26ης Σεπτεμβρίου 2019, στο ΠΔ 365/2002;
3. Προτίθεται να δημιουργήσει ειδικό κλιμάκιο στις κατά τόπους ΔΑΟΚ για να γίνουν έλεγχος καταλληλότητας εδάφους και έλεγχος των φυταρίων που θα χρησιμοποιηθούν για φύτεψη, αλλά και παρακολούθηση της παραγωγής σε όλα της τα στάδια;".