Το αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ του αστικού χώρου και της υπαίθρου αποτελεί παγκόσμιο θέμα συζήτησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας τις αγροτικές περιοχές ως αναπόσπαστο μέρος του μοντέλου βιώσιμης και ισόρροπης ανάπτυξης, έχει αναπτύξει πλήθος πρωτοβουλιών, όπως το εργαλείο ανίχνευσης διαθέσιμων χρηματοδοτήσεων “Rural Toolkit”
( https://www.ris3rcm.eu/2024/02/09/rural-toolkit_)
και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα “Leader”
( https://ec.europa.eu/enrd/index.html)
για την ενίσχυση της αναπτυξιακής τους τροχιάς.
Η συνεργασία του Μηχανισμού Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας - One Stop Liaison Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με τα Κέντρα Καινοτομίας “Lighthouse Hub” https://lighthousehub.gr δημιουργεί μια γέφυρα σύνδεσης του μητροπολιτικού κέντρου της Περιφέρειας με τις αγροτικές κοινότητες, μέσα από την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την ενίσχυση του οικοσυστήματος επιχειρηματικότητας και καινοτομίας και στις δύο κατευθύνσεις.
Ήδη, τον περασμένο Οκτώβριο, οι δύο φορείς διοργάνωσαν από κοινού τις τρεις πρώτες ενημερωτικές εκδηλώσεις στις Περιφερειακές Ενότητες Χαλκιδικής, Σερρών και Κιλκίς, σε συνεργασία με τις αντίστοιχες Αναπτυξιακές Εταιρείες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Στις συναντήσεις, τις οποίες χαιρέτισε ο Αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Νικόλαος Τζόλλας, συμμετείχαν οι Αντιπεριφερειάρχες και περιφερειακοί σύμβουλοι των τριών Περιφερειακών Ενοτήτων, εκπρόσωποι από τις αναπτυξιακές εταιρείες ΟΤΑ και τους οικείους Δήμους των συγκεκριμένων περιοχών, από επαγγελματικά επιμελητήρια και ενώσεις, τοπικές επιχειρήσεις, εκπρόσωποι φορέων από τον ακαδημαϊκό χώρο, από τη μέση και ανώτερη εκπαίδευση καθώς και από φορείς έρευνας και καινοτομίας.
Κεντρικό ζητούμενο των συναντήσεων στις τρεις Περιφερειακές Ενότητες της Κεντρικής Μακεδονίας ήταν ο εντοπισμός των κοινών προκλήσεων και ο σχεδιασμός συνεργατικών δράσεων για την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο. Κατά τη διάρκειά των δράσεων, παρουσιάστηκαν τα “Κέντρα Καινοτομίας Lighthouse Hub”, που φιλοδοξούν να αποτελέσουν κόμβους συνάντησης και συν-δημιουργίας της Αγοράς (επιχειρηματικότητας) με την Έρευνα και να καθιερωθούν ως δυναμικά κέντρα δικτύωσης, αλληλεπίδρασης, ανταλλαγής γνώσης και εμπειρίας στο δημιουργικό και επιχειρηματικό οικοσύστημα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η “Φάροι Γνώσης και Καινοτομίας”, στο πλαίσιο του Μέτρου 19.2 CLLD/LEADER του ΠΑΑ 2014-2020.
Στο πλαίσιο των συναντήσεων, παρουσιάστηκαν τα ευρήματα του Μηχανισμού One Stop Liaison Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας σχετικά με τη δυναμική της εκάστοτε τοπικής οικονομίας, τη συμμετοχή και την πρόσβαση των επιχειρήσεων στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία. Από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα ήταν η διαπίστωση ότι αναδύονται συνεχώς μικρά αλλά δυναμικά οικοσυστήματα καινοτομίας στις αγροτικές περιοχές, τα οποία χαρακτηρίζει η επιστροφή νέων επιστημόνων στους τόπους καταγωγής τους (το φαινόμενο που είναι γνωστό ως brain gain). Επίσης, αναδείχθηκαν τα καινοτόμα προϊόντα που σχεδιάζονται, με διεθνή απήχηση και έντονη κοινωνική ευθύνη και συμβάλλουν στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας. Παράλληλα, συζητήθηκαν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τοπικές επιχειρήσεις ως προς την ανάπτυξη καινοτομιών, ενώ διερευνήθηκαν πιθανοί τρόποι συνεργασίας μεταξύ των φορέων που συμμετείχαν.
Ακόμη, στο πλαίσιο των ενημερωτικών δράσεων, η ομάδα του εργαστηρίου “URENIO & Intelspace" (Ν. Κομνηνός, Χ. Κακδέρη, Α. Πανώρη) του ΑΠΘ ανέλυσε τα χαρακτηριστικά των τοπικών οικονομιών των Περιφερειακών Ενοτήτων Πέλλας, Πιερίας, Ημαθίας, Κιλκίς, Σερρών και Χαλκιδικής. Κατά την παρουσίαση, αναδείχθηκαν οι “κοινές δυνάμεις” στην αλυσίδα αξίας της Αγροδιατροφής και την ένταση της πρωτογενούς παραγωγής, αλλά και στον τομέα των υπηρεσιών με τις δραστηριότητες εστίασης, παροχής γευμάτων και ποτών, καταλυμάτων και μεταφορών να κυριαρχούν.