«Εν όψει του Αναπτυξιακού Περιφερειακού Συνεδρίου Πελοποννήσου, 26-27 Φεβρουρίου 2018, στην Τρίπολη, κυβερνητικοί παράγοντες συναντήθηκαν με φορείς σε κάθε νομό της περιφέρειας, προκειμένου να διατυπωθούν απόψεις που θα συμβάλλουν στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της Περιφέρειας. Οι περισσότεροι των φορέων και των δήμων προσκόμισαν μακρύ κατάλογο αποσπασματικών έργων.

Σκοπός του αναπτυξιακού συνεδρίου δεν είναι η προσθαφαίρεση έργων, αλλά η σύνδεση, όσο το δυνατόν περισσοτέρων εξ’ αυτών, στον στόχο της γρήγορης ανάκαμψης και σταθερής ανάπτυξης της περιφερειακής οικονομίας και κοινωνίας.

Ακόμη κι αν όλα τα συγκεκριμένα έργα μπορούσαν να υλοποιηθούν, δεν θα συνεισέφεραν πραγματικά στην ανάπτυξη ενός τόπου και την ευημερία των κατοίκων του, το αντίθετο μάλιστα, αν δεν συνδέονταν μεταξύ τους σε μια σταθερή αναπτυξιακή προοπτική. Έργα αποσπασματικά, μερικές φορές έργα βιτρίνας, με σημαντικό οικονομικό κόστος, ευθύνονται σε ένα σημαντικό βαθμό, για την κατάταξη της περιφέρειας Πελοποννήσου στις δέκα φτωχότερες Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγή στο νομό μας, είναι η κατασκευή του Φιλιατρινού φράγματος, για το οποίο δαπανήθηκαν 35 εκατομμύρια, και αφού μετά από χρόνια ολοκληρώθηκε, δεν μπορεί να λειτουργήσει γιατί τα δίκτυα άρδευσης των καλλιεργειών δεν αποτελούσαν τμήμα του έργου. Ως το φράγμα να ήταν αυτοσκοπός!

Στον αντίποδα αυτού του αποτυχημένου "αναπτυξιακού" μοντέλου, είναι η εκπόνηση ενός σχεδίου ανάπτυξης, που με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε νομού, θα καθορίζει και προγραμματισμένα θα ενισχύει, τους παράγοντες εκείνους που έχουν ιδιαίτερα πολλαπλασιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας της συγκεκριμένης περιοχής.

Στη Μεσσηνία πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν, ο αγροτικός και ο τουριστικός τομέας. Επομένως ο σχεδιασμός επιβάλλεται να είναι τέτοιος, που θα υπηρετήσει τους δύο αυτούς τομείς. Η πρόσφατη ολοκλήρωση των οδικών αξόνων συμβάλει στην ανάπτυξη και των δύο παραπάνω τομέων. Όπως συμβάλει επίσης και η βελτίωση του εσωτερικού οδικού δικτύου του νομού, συμπεριλαμβανομένου του δρόμου Καλαμάτα-Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη και του άξονα Καλό Νερό- Τσακώνα, οι δομές υγείας όλων των βαθμίδων, σχολικές-εκπαιδευτικές μονάδες, η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, κ.ά.

Επικεντρώνοντας στον αγροτικό τομέα, πρέπει να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις για την βελτιστοποίηση της αγροτικής παραγωγής, που πρέπει να είναι ποιοτικά προσανατολισμένη, με υψηλή προστιθέμενη αξία, και με υψηλή αναγνωρισιμότητα. Εδώ είναι επιτακτική η ανάγκη κατασκευής έργων για την διαχείριση των υδάτινων πόρων του νομού. Σε πρόσφατη ημερίδα με το θέμα αυτό αναδείχθηκε ότι ο νομός Μεσσηνίας διαθέτει πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα. Αυτό το προνόμιο υψηλής, από κάθε άποψη, αξίας, πρέπει να διαφυλαχτεί και να προστατευθεί με την κατασκευή μικρών φραγμάτων, με την αποτροπή της υπερ-άντλησης και των φαινομένων υφαλμύρωσης. Και για να υπάρξει προστιθέμενη αξία στην αγροτική παραγωγή, θα πρέπει να σχεδιαστεί η μεταποίηση των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων στο τόπο παραγωγής τους ή κοντά στον τόπο παραγωγής τους.

Για την ανάπτυξη του τουριστικού τομέα είναι αναγκαίος ο χωροταξικός σχεδιασμός, η ολοκλήρωση του δασολογίου, η αναβάθμιση του αεροδρομίου Καλαμάτας, που είναι σημαντική προτεραιότητα, η ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων του νομού και η διασύνδεσή τους, η κατασκευή μονάδων βιολογικού καθαρισμού παντού, η προστασία των ακτών, καθώς και η διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών.

Για τον τρόπο που θα αναπτυχθεί ο νομός Μεσσηνίας, αλλά και η περιφέρεια θα διατυπωθούν πολλές προτάσεις. Με το παρόν σημείωμα δεν θέλω να υποδείξω πώς θα οργανώσουμε καλύτερα την αγροτική παραγωγή ή πως θα αναπτυχθεί ο τουρισμός. Θέλω να καταδείξω την αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός αναπτυξιακού σχεδίου. Ενός σχεδίου που θα σχεδιαστεί σήμερα αλλά θα βλέπει στο μέλλον. Να προβλεφθεί ο τρόπος υλοποίησής του, να χτίζεται σταδιακά και να επικαιροποιείται όταν χρειάζεται. Να έχει χρονική συνέχεια και να "κουμπώνει" με τα επιμέρους σχέδια των δήμων, με το σχέδιο το νομού, όσο και με το συνολικότερο σχέδιο της Περιφέρειας, της χώρας. Με συνέργειες μεταξύ των Δήμων, να σχεδιαστούν έργα που να υπακούουν σε ένα συνολικό σχεδιασμό του νομού, ο οποίος θα εντάσσεται στο σχεδιασμό της περιφέρειας. Η συμβολή κάθε έργου στην ανάπτυξη να καθορίζει και τον βαθμό της ιεράρχησής του. Η χρηματοδότηση έργων από την παρούσα κυβέρνηση, υπακούει στο πρόσταγμα αυτό. Όπως για παράδειγμα τα σχεδιασμένα αντιπλημμυρικά έργα των δήμων Καλαμάτας και Μεσσήνης, η αντικατάσταση των δικτύων ύδρευσης, η χρηματοδότηση κατασκευής μονάδων βιολογικού καθαρισμού κ.ά.

Βεβαίως απαραίτητη προϋπόθεση για έναν ρεαλιστικό σχεδιασμό, με κέντρο τον άνθρωπο, την εργασία του, την ευτυχία του και την αειφορία του περιβάλλοντος, είναι η συμμετοχή τόσο στην κατάρτισή του, όσο και στην υλοποίησή του, της τοπικής κοινωνίας.»