ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
Η βελτίωση της ποιότητας του ελληνικού ρυζιού, η κατάκτηση ακόμα περισσότερων αγορών, η πιστοποίηση προέλευσης του προϊόντος και η εφαρμογή καινοτομιών για την ιχνηλασιμότητα του ρυζιού που φτάνει στο ράφι αλλά και στην παραγωγή νέων προϊόντων που ζητά η αγορά, αποτελούν κύριους στόχους των εμπλεκομένων με την εν λόγω παραγωγή στην Κεντρική Μακεδονία.
Η Ομάδα Ρυζιού του ΕΛΓΟ Δήμητρα παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της καλλιέργειας, του παραγόμενου προϊόντος και στην εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών.
Η ΟΜΑΔΑ ΡΥΖΙΟΥ
Ο Δημήτρης Κατσαντώνης, διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα, τονίζει τη μεγάλη σημασία της εν λόγω καλλιέργειας, το 85% της οποίας γίνεται στην Κεντρική Μακεδονία.
Η ομάδα δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ΄60, οπότε διατέθηκε και έκταση 600 στρεμμάτων στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, για να γίνει έρευνα πάνω στο ρύζι και να βελτιωθεί η όποια κατάσταση επικρατούσε τότε.
Ο ίδιος εντάχθηκε στην ομάδα και στο εργαστήριο το 1999, οπότε ήδη εξελίσσονταν ερευνητικά προγράμματα με εταιρείες και ευρωπαϊκά από το 1994.
Για να βελτιωθούν οι καλλιεργητικές τεχνικές ρυζιού, οι παραγωγοί έμαθαν παραγωγούς πώς να καλλιεργούν, ενώ δημιουργήθηκαν και αρκετές ελληνικές ποικιλίες ρυζιού, πράγμα που έπαψε την ανάγκη εισαγόμενων κυρίως από την Ιταλία.
Πλέον ο τομέας βαδίζει στη λογική των νέων τεχνολογιών και της αειφόρου γεωργίας, καθώς το ρύζι έχει σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, θεωρείται ενεργοβόρο και η καλλιέργειά του επιβαρυντική για το περιβάλλον. Έτσι δόθηκε από το εργαστήριο βαρύτητα στην κυκλική οικονομία και την αειφορία, προς την κατεύθυνση της γεωργία χαμηλών εισροών. Για τον λόγο αυτό, ένα από τα προγράμματα που είναι σε εξέλιξη, αφορούν στην παραγωγή βιοαερίου, δομικών υλικών κ.α. από τα υπολείμματα της ορυζοκαλλιέργειας. Παράλληλα εξελίσσονται άλλα προγράμματα για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων διατροφής αλλά και για την ιχνηλασιμότητα του προϊόντος. Σε κάθε περίπτωση όμως στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας και οι εξαγωγές.
Η Ελλάδα είναι παραγωγός χώρα στην Ευρώπη, και μετά την Ιταλία και την Ισπανία, μάχεται με την Πορτογαλία για την 3η θέση.
Οι Έλληνες ωστόσο δεν καταναλώνουν πάνω από 5 κιλά ρύζι/έτος κατά κεφαλήν, επομένως υπάρχει διαθέσιμο προϊόν για εξαγωγή, επαρκεί ποσοτικά, αλλά γίνεται προσπάθεια να βελτιωθεί ποιοτικά.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
Όπως εξηγεί ο κ. Κατσαντώνης, «μέσα από τα προγράμματά μας στοχεύουμε και σε νέες αγορές. Είναι ενθαρρυντικό ότι έχουμε δει νέους ανθρώπους να μπαίνουν με διαφορετική νοοτροπία στην παραγωγή. Πολλοί ενδιαφέρονται για την ποιότητα. Αυτό χρειαζόμαστε και όχι αύξηση των εκτάσεων, καθώς έχουμε φτάσει στα 350.000 στρέμματα, εκ των οποίων πάνω από τα 200.000 είναι στην Κεντρική Μακεδονία, όπου υπάρχει ειδική υποδομή για την άρδευση από το 1960».
ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑΓΔΗΝ
Αναφορικά με την άρδευση, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καλλιέργεια, εξηγεί πως σε άλλες περιοχές με μικρότερη επάρκεια νερού ή χωρίς υποδομές, μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλέον και συστήματα στάγδην, όπως στο Ισραήλ.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ ΓΙΑ ΤΟ ΡΥΖΙ
Ο κ. Κατσαντώνης σημειώνει πέραν των άλλων την ανάγκη το ρύζι της περιοχής να χαρακτηριστεί ΠΟΠ ή ΠΓΕ, πράγμα για το οποίο ο ΕΛΓΟ Δήμητρα έχει έτοιμο φάκελο εδώ και χρόνια.
RICE BLOCKCHAIN
Η ιχνηλασιμότητα του ρυζιού ξεκινά πιλοτικά από την Κεντρική Μακεδονία
Από την Κεντρική Μακεδονία, ξεκίνησε η ανάπτυξη του πολύ χρήσιμου ψηφιακού εργαλείου για την ιχνηλασιμότητα του προϊόντος, το blockchain ρυζιού. Ένα εργαλείο που αναπτύσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο της πιλοτικής του εφαρμογής στην Ελλάδα και στην συγκεκριμένη περιοχή, από την Ομάδα Ρυζιού του ΕΛΓΟ Δήμητρα. Μια δράση που ξεκίνησε από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ και το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και στην οποία έχει ενταχθεί με τη συμμετοχή μελών του ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Χαλάστρας Α’, σε συνεργασία με την Περιφέρεια.
Όπως εξηγεί στην «Εύφορη γη» ο διευθυντής ερευνών στο εν λόγω Ινστιτούτο του ΕΛΓΟ Δημήτρης Κατσαντώνης, η ιχνηλασιμότητα σε πρώτη φάση ξεκινά από τις συντεταγμένες του ορυζώνα και το ημερολόγιο του παραγωγού και φτάνει μέχρι την παράδοση του προϊόντος στον έμπορο. Στην συνέχεια ακολουθεί ιχνηλασιμότητα στη δευτερογενή παραγωγή, κατά τη μεταποίηση και μέχρι το σούπερ μάρκετ. Με ένα QR code στη συσκευασία ο καταναλωτής θα βλέπει όλες τις πληροφορίες του προϊόντος, ακόμα και του παραγωγού.
Σε αυτή τη δράση είναι σημαντικός ο ρόλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Χαλάστρας Α’, ο οποίος είναι καθετοποιημένος κι έχει μεγάλη δυναμική. Στη δράση συμμετέχουν 10 παραγωγοί, το προϊόν των οποίων έχει υποστεί ελέγχους και αναλύσεις για την καθαρότητα, τα ποιοτικά και θρεπτικά στοιχεία, μεταξύ άλλων.
Με την αρωγή του συνεταιρισμού θα συνεχιστεί το πρόγραμμα για έναν ακόμα χρόνο και στη συνέχεια το blockchain θα παραδοθεί στους παραγωγούς για να εφαρμοστεί.
Για εξαγωγή το 80% της παραγωγής ρυζιού
{yendifplayer type=video youtube=https://www.youtube.com/watch?v=DjTY0pTSWSo}
ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΤΟΥ Α.Σ. ΟΡΥΖΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ Α’
Η Αμερική, η Ρωσία, χώρες της Ασίας είναι μεταξύ των στόχων για εξαγωγή του προϊόντος που παράγει η Κεντρική Μακεδονία, μέσα από προγράμματα που είναι σε εξέλιξη., Μέχρι στιγμής ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ορυζοπαραγωγών Χαλάστρας Α’ εξάγει το προϊόν που επεξεργάζεται, συσκευασμένο ή έμφλοιο, στην Τουρκία, σε βαλκανικές χώρες και στη βόρεια Ευρώπη. Ειδικότερα, το 50% της παραγωγής –ποικιλία Ρονάλντο- εξάγεται στην Τουρκία, ενώ τα μακρύσπερμα στις χώρες της Ευρώπης.
Στην ευρύτερη περιοχή της Χαλάστρας πάντως, καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση, 70.000 στρεμμάτων και η ποικιλία» Ολυμπιάδα», ιδιοκτησίας του ΕΛΓΟ Δήμητρα . Η συνήθης απόδοσή της είναι 900 - 1.100 κιλά/στρέμμα και βρίσκεται στην αγορά πάνω από 15 χρόνια, εξηγεί ο κ. Κατσαντώνης.
Ειδικότερα για τον συνεταιρισμό, ο οποίος έχει 106 χρόνια ιστορία, μίλησε στην «Εύφορη γη» ο πρόεδρος Χρήστος Γκατζάρας.
Ο συνεταιρισμός αριθμεί 500 μέλη, διακινεί ρύζι όλων των ποικιλιών, είναι καθετοποιημένη μονάδα -από την παραλαβή, την ξήρανση και την αποθήκευση, μέχρι την αποφλοίωση, την τυποποίηση και την πώληση στον τελικό καταναλωτή, στο σούπερ μάρκετ.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ
Στην περιοχή καλλιεργείται ρύζι εδώ και 80 χρόνια. Όπως εξηγεί ο κ. Γκατζάρας, παλαιότερα εκεί έφτανε η θάλασσα και μετά από έργα σήμερα καλλιεργούνται 60.000 – 100.000 στρέμματα ρύζι, κάθε ποικιλίας.
Είναι εξαγώγιμο προϊόν στο 80%, καθώς μόνο το 20% απορροφάται από την ελληνική αγορά.
Όπως τονίζει ο συνεταιρισμός έχει ανοδική τάση, γίνονται επενδύσεις και σχεδιάζονται και νέες. «Ποιοτικά και ποσοτικά είμαστε το Νο 1 στην Ευρώπη, όσον αφορά στη στρεμματική απόδοση. Φτάνουμε περίπου έναν τόνο στο στρέμμα και υπάρχουν χώρες που θέλουν να παραδειγματιστούν από εμάς, καθώς τις αφήσαμε αρκετά πίσω μας».
ΥΠΟΔΟΜΕΣ, ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Υπάρχουν προοπτικές αλλά χρειάζονται και κίνητρα επισημαίνει ο κ. Γκατζάρας. Όπως εξηγεί, το όφελος για τον παραγωγό είναι σημαντικό, καθώς ο συνεταιρισμός και αποφλοιώνει και μεταποιεί.
Ο συνεταιρισμός δίνει βαρύτητα στις επενδύσεις και αξιοποιεί χρηματοδοτικά εργαλεία για την εξέλιξή του.
Ολοκληρώθηκαν πρόσφατα 3 σιλό του 1 εκ. ευρώ το καθένα και είναι σε φάση ολοκλήρωσης μια μεγάλη αποθήκη για να δεχθεί ορυζόμυλο, ενώ ακολουθούν ακόμα 6 σιλό του 1,5 εκ. ευρώ το καθένα.
Καθώς υποβάλλονται φάκελοι σε αναπτυξιακά προγράμματα, επισημαίνει ο πρόεδρος πως είναι και στο χέρι της περιφέρειας και του υπουργείου για να τρέξουν αυτά τα προγράμματα, προκειμένου να έρθουν οι επενδύσεις.
ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Παγωτό από ρύζι & 3d εκτυπωμένα τρόφιμα
Στο εργαστήριο του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα γίνονται… θαύματα, καθώς δημιουργούνται προϊόντα που ζητά η αγορά ή πάνε ένα βήμα παραπέρα, αξιοποιώντας την τεχνολογία.
RICE CREAM
Το rice cream είναι παγωτό από ρύζι, το οποίο απευθύνεται σε vegan, vegetarian ή σε καταναλωτές με δυσανεξία στη λακτόζη .
Η ερευνήτρια Αγγελική Μυγδαλιά, εξηγεί πως η αρχική σκέψη ήταν η διαμόρφωση συνταγών, ψωμιού και μπισκότων με κύριο στοιχείο τους το ρύζι και υποπροϊόντα ρυζιού. Όμως η ιδέα εξελίχθηκε και ενσωματώθηκε σε ένα πρόγραμμα, με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών ανθρώπων που αναζητούν κάτι το ιδιαίτερο, είτε από ανάγκη, είτε από συνειδητή επιλογή, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και της μείωσης του αποτυπώματος στο περιβάλλον.
Η όλη διαδικασία της έρευνας σχετικά με το παγωτό είναι σε εξέλιξη ήδη 2 χρόνια περίπου.
Η κ. Μυγδαλιά επιβεβαιώνει πως υπάρχει εμπορικό μέλλον, καθώς αυξάνουν τα άτομα που ανακαλύπτουν δυσανεξίες και χρειάζονται εναλλακτικές πηγές διατροφής ή επιλέγουν συνειδητά ένα φιλικό προς το περιβάλλον και τη ζωική κοινότητα διατροφικό προφίλ.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι βιομηχανίες σε παγκόσμιο επίπεδο, αναζητούν νέες πηγές συστατικών και διατροφικών υλικών.
Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά κι έχουν δοκιμαστεί αρκετές γεύσεις.
Το έργο χρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, υλοποιείται από το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα, σε συνεργασία με τη βιομηχανία «Ιωάννου Ζαχαροπλαστική», την εταιρεία συμβούλων Ergoplanning και το διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων QLAB.
Η ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ… ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Το εργαστήριο διαθέτει πλέον και 3d εκτυπωτή για τρόφιμα, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας πρωτότυπων σχεδίων και με ανάμειξη υλικών.
«Πέρα από τη γεύση είναι και η εμφάνιση» σχολιάζει ο κ. Κατσαντώνης, εξηγώντας πως η ιδέα ξεκίνησε με αφορμή τα παιδιά, αλλά εξελίσσεται πλέον και σε επίπεδο υψηλής γαστρονομίας.
{yendifplayer type=video youtube=https://www.youtube.com/watch?v=FnmKZGPoaVI}
Προσοχή!!! Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο εφόσον αναφέρεται στην καταχώρηση ως πηγή η eforigi.gr με ενεργό σύνδεσμο.
Ακολουθήστε μας:
