Προκαλεί πολλά προβλήματα στους παραγωγούς και πλέον ο συνδυασμός του κορονοϊού με τον ιό της Καστανής Ρυτίδωσης δημιουργεί τεράστιες επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα και ειδικά στην οικονομία του.

Μάλιστα, περιλαμβάνεται στη λίστα επιφυλακής (alert list) του Ευρωπαϊκού και Μεσογειακού Οργανισμού Προστασίας Φυτών (EPPO) και αποτελεί αναδυόμενο κίνδυνο μεγάλης σημασίας κυρίως για την καλλιέργεια της τομάτας και της πιπεριάς.

Η καλλιέργεια της ντομάτας στο νομό Μεσσηνίας είναι περίπου 2.000 στρέμματα και η παραγωγή μπορεί να ξεπερνάει σε μι περίοδο τους 35.000 τόνους, κάτι που δείχνει το πόσο μεγάλη ζημιά μπορεί να υποστεί η οικονομία της αγροτικής παραγωγής στην περιοχή.

Για τον ιό δεν υπάρχει θεραπεία, μόνο πρόληψη

Όπως επισημαίνει μιλώντας στην εκπομπή «Εύφορη Γη» ο διευθυντής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Τριφυλίας Αντώνης Παρασκευόπουλος, η Μεσσηνία πήρε γρήγορα μέτρα, και με πρωτοβουλία της ΔΑΟΚ πραγματοποιήθηκε ημερίδα για την ενημέρωση των αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης του ιού. Και το σημαντικό είναι πως οι παραγωγοί ανταποκρίθηκαν άμεσα κι έλαβαν όλα τα απαραίτητα μέτρα, σύμφωνα με τον κ. Παρασκευόπουλο, ο οποίος επισημαίνει την ανάγκη πιστής τήρησης των μέτρων, καθώς για τον συγκεκριμένο ιό δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης αλλά, μόνο μέτρα πρόληψης.

Δείτε το βίντεο:

{yendifplayer type=video youtube=https://www.youtube.com/watch?v=mY20DzfWKZg}

Με βάση τα επίσημα στοιχεία, βρέθηκαν δείγματα σε μικρό αριθμό θερμοκηπίων στη Μεσσηνία, και από τα δεδομένα που υπάρχουν, δεν έχει επεκταθεί σημαντικά. Ωστόσο, γίνονται δειγματοληψίες διαρκώς, για να μην επιτραπεί η εξάπλωση του ιού.

Για τα προβλήματα που δημιουργεί ο ιός στις καλλιέργειες και την οικονομία του κλάδου και του τόπου, ο κ. Παρασκευόπουλος τόνισε ότι κίνδυνος υπάρχει για όλες τις ποικιλίας και όλοι οι παραγωγοί θα πρέπει να τηρούν ευλαβικά τα μέτρα προστασίας.

Δεν αποκλείεται πάντως, μελλοντικά να υπάρξει μέριμνα ακόμα και για απολύμανση των υλικών συσκευασίας, με τις όποιες  δυσκολίες, πράγμα βέβαια δύσκολο καθώς απαιτείται θερμοκρασία  90 βαθμών Κελσίου.

Λίγα λόγια για τον ιό

Ο Ιός ToBRFV ανήκει στο γένος Τοbamovirus και είναι μετάλλαξη γνωστών αλλά ξεχασμένων ιών όπως ο ιός του μωσαϊκού του καπνού (TMV) και ο ιός του μωσαϊκού της τομάτας (ToMV).

Υπήρχαν ανθεκτικά γονίδια για τον ιό του μωσαϊκού της τομάτας, όμως υπέστη μετάλλαξη, ενώ οι κύριοι ξενιστές του ιού είναι η τομάτα και η πιπεριά και με τεχνητές μολύνσεις προσβάλει και τον καπνό.

Προέλευση

Σύμφωνα με τον κ. Παρασκευόπουλο, ο ιός της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας για πρώτη φορά διαπιστώθηκε στο Ισραήλ το 2014. Το 2018 μεταφέρθηκε στην Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη ενώ το 2019 συγκεκριμένα στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα.

Η πρώτη εμφάνισή του στη χώρα μας έγινε στα Χανιά τον Οκτώβριο και στα μέσα Νοεμβρίου του ίδιου έτους παρουσιάστηκε και στην Μεσσηνία.

Η εξάπλωσή του στην Ελλάδα μπορεί να έγινε σπόρο, με μέσα συσκευασίας, ή καρπούς.

Πως μεταδίδεται – Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης

Ο ιός μεταδίδεται με μηχανικό τρόπο, με τα χέρια, με τα εργαλεία, με τα υποδήματα και τα ρούχα, με τους σπόρους και τους καρπούς, τα μέσα και τα υλικά συσκευασίας, ενώ επιβιώνει στο χώμα. Για τους λόγους αυτούς ο παραγωγός πρέπει να μετατρέψει το θερμοκήπιό του σε… χειρουργείο για να εμποδίσει την εξάπλωση, λαμβάνοντας μέτρα, μεταξύ των οποίων η εργασία συγκεκριμένων ατόμων στις θερμοκηπιακές μονάδες χωρίς να επιτρέπεται η μετακίνηση των ίδιων εργατών από το ένα θερμοκήπιο στο άλλο, ώστε να μη μεταφέρεται ο ιός σε υγιή φυτά. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να φοράνε γάντια, μάσκες και φόρμες , να πλένουν τακτικά τα χέρια τους και να γίνεται απολύμανση των χεριών με αλκοολούχα διαλύματα πριν την είσοδο και κατά την έξοδο από το θερμοκήπιο και με διάλυμα χλωρίνης σε ειδικά χαλάκια για τα παπούτσια. Ακόμα, οι δίσκοι θα πρέπει να πλένονται στους 90 βαθμούς Κελσίου.

Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη πως έχει τη μεγαλύτερη μολυσματική ικανότητα από όλους τους ιούς.

Γι’ αυτό τα μολυσμένα φυτά θα πρέπει άμεσα να απομακρύνονται ή να καταστρέφονται φυτοϋγειονομικά ή με καύση, ενώ τα φυτά θα πρέπει να συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήρια και οι σπόροι από το εξωτερικό ή τα φυτάρια από πιστοποιητικό φυτοϋγείας, ώστε να παρεμποδιστεί η ζημιά στην καλλιέργεια και η μείωση της παραγωγής .

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα εμφανίζονται στα φύλλα, τα στελέχη και στους καρπούς.

Στα φύλλα τα συμπτώματα περιλαμβάνουν χλώρωση, μωσαϊκό, κατσάρωμα, παραμόρφωση του ελάσματος και περιστασιακά στένωση.

Στους καρπούς εμφανίζονται καστανοί δακτύλιοι και ρυτίδες, στις οποίες αποδίδεται και η ονομασία του ιού.

Εάν όμως βρεθούν ποικιλίες και υβρίδια ανθεκτικές στον ιό, τότε, όπως επισημαίνει ο κ. Παρασκευόπουλος, θα είναι δυνατή η διαχείριση της όλης κατάστασης.

Οι συνέπειες του ιού

Ο ιός έχει συνέπειες στην καρποφορία, με μεγάλη μείωση της παραγωγής, από 30% έως κι 70%, ενώ υποβαθμίζει και την ποιότητα της παραγωγής. Ιδιαίτερα εμφανείς είναι οι συνέπειες στους «σταυρούς» της τομάτας που βρίσκονται πιο ψηλά, καθώς η υψηλότερη θερμοκρασία εντείνει και τα συμπτώματα και τις συνέπειες. Γι΄αυτό οι παραγωγοί καλλιεργούν 2 και 3 φορές για να πάρουν την παραγωγή των πρώτων σταυρών, καθώς αργότερα η διαχείριση γίνεται με δυσκολίες. Και αργότερα με την αύξηση των θερμοκρασιών θα είναι ακόμα πιο δύσκολη.

Απολύμανση του εδάφους

Για το έδαφος, είναι απαραίτητο να απολυμαίνεται το σημείο που θα γίνει η εμφύτευση με ειδικά απολυμαντικά, όπως έχει ενημερώσει η ΔΑΟΚ τους παραγωγούς.

Όσο για την ηλιοαπολύμανση, επειδή ο ιός επιβιώνει μέχρι και στους 90 βαθμούς Κελσίου, σε αυτή την περίπτωση είναι λίγο πιο δύσκολο να καταστραφεί καθώς η θερμοκρασία δεν φτάνει τόσο ψηλά.

Ο κ. Παρασκευόπουλος ενημέρωσε πως σύντομα, ενόψει της νέας καλλιεργητικής περιόδου, θα διανεμηθεί ειδικό φυλλάδιο για την διαδικασία της απολύμανσης του εδάφους, όπως και γενικότερα, με αναλυτικές οδηγίες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ιού της Καστανής Ρυτίδωσης.

Υπομονή και τήρηση των μέτρων

«Χρειάζεται υπομονή και συνεργασία με τους επιστήμονες της περιοχής γιατί αν κάνουμε σωστή διαχείριση μπορούμε να περιορίσουμε τις ζημιές και να εξασφαλίσουμε ένα ικανοποιητικό εισόδημα» επισημαίνει ο διευθυντής της ΔΑΟΚ Τριφυλίας Αντώνης Παρασκευόπουλος.